Boete

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 233 niet laden

Boete heeft een heel negatieve klank. Het heeft dezelfde klank als: straf. Als iemand een misdaad heeft bedreven, zeggen we: hij zal daarvoor boeten. En wij beschouwen die boete als straf.

Blijkbaar is het Nederlandse woord ‘boete' beïnvloed door het Latijnse ‘poenitentia', wat inderdaad straf betekent. Wij spraken dan ook in het verleden over het sacrament van de boete, de biecht, dat in het Latijn ‘sacramentum poenitentiae' wordt genoemd: het sacrament van de straf.

Maar daarmee hadden we verraad gepleegd aan het Nederlandse woord ‘boete'. Vraag maar eens aan een visser wat ‘boeten' betekent. Hij zal je dan antwoorden: heel maken. Want een visser 'boet' zijn netten, nadat hij van de visvangst is teruggekeerd. Hij maakt dan de gaten dicht, die erin gekomen waren door over een rots te schuren of over een scherp voorwerp dat hij niet had gezien, en waardoor zijn netten waren gescheurd.

Er was in het verleden nog een ander beroep waarin het woord ‘boeten' voorkwam: en dat was het beroep van ketellapper. Als hij sprak over ketel boeten, dan bedoelde hij: gaten die in een ketel waren gekomen heel maken.

Zo moeten wij het woord ‘boeten' weer gaan zien, nu wij aan het begin staan van de veertigdagentijd, de tijd van boete. Niets negatiefs, niets naars, geen straf. Maar meer een verlangen om heel te maken. En dat is iets heel positiefs. Het is fijn om iets heel te maken.

Als bijvoorbeeld je stofzuiger het niet meer doet, dan niet direct een nieuwe gaan kopen, maar eerst dat ding open maken. Je weet nog wel niet wat je dan tegenkomt, maar het zou kunnen zijn dat alleen de koolborstels versleten zijn. Als je dan voor een paar gulden nieuwe hebt gekocht, en je zet die erin, dan doet dat ding het weer, misschien voor jaren. En dan heb je de vreugde dat je een paar honderd gulden hebt uitgespaard.

Het is altijd fijn om iets heel te maken. Het kost natuurlijk wel enige moeite. Je ziet er in het begin tegen op. Vooral omdat je niet weet wat je tegen komt.

Dit geldt ook voor menselijke relaties. Ook die kunnen je op een bepaald moment in de steek laten. En dan zie je er ook tegen op dat heel te maken. Want als je dat conflict open maakt: weet je ook niet wat je allemaal tegenkomt. Maar het kan ook meevallen. Net als bij een stofzuiger, als blijkt dat het alleen maar om de koolborstels gaat. Het kan een kleinigheid zijn. En zeg niet bij voorbaat: nee het is iets heel ernstigs. Laten we er eerst eens goed naar kijken. Misschien is het te verhelpen met een simpele verjaardagskaart. Misschien is een kleine attentie al voldoende om het weer goed te maken, om het weer heel te maken.

Wij moeten in geen geval zeggen: voor mij hoeft het niet meer. Ik gooi die relatie wel op de schroothoop. Wij hebben jaren geleefd in een wegwerpmaatschappij. Maar daar komen we nu toch ook van terug. We praten steeds meer over recycling. Laten we dat ook toepassen op kapotte relaties. Recycle ze. Maak ze weer bruikbaar. Maak ze weer heel. We zullen er veel plezier aan beleven.

Laten we nu maar beginnen aan de veertigdagentijd. We gaan boeten, dat wil zeggen: heel maken. Hopelijk zal het maar een kleinigheid blijken te zijn. Dan is het gauw verholpen.