De lege stoel (2001)

Het kan lange tijd goed gaan in een club, in een bedrijf of organisatie, maar plotseling werkt het niet meer. Nieuwe inzichten vragen om een nieuwe aanpak en er moet gezocht worden naar een nieuwe sleutelfiguur die de kar gaat trekken. Zo gaat dat bij een bekende lampenfabriek in onze streken, zo gaat dat in een regering en zo gaat dat ook in Best als er minder priesters zijn dan ooit tevoren. Een stoel die eerst bezet was is leeg geraakt. Wie neemt die plaats in om samen met anderen op een rij te zetten wat en hoe een en ander moet worden aangepakt? Nieuw is die situatie absoluut niet.

Daarom neemt de evangelist van vandaag ons mee naar ongeveer het jaar 80. De jonge kerk heeft zich een aantal jaren opgetrokken aan een apostel met bijzonder begeesterende manier van leiding geven. Petrus heeft ter plaatse een godsdienstige beweging tot stand gebracht, die met geen geweld is klein te krijgen. Maar hij wordt gevangen genomen en uiteindelijk ter dood gebracht Volgens de overlevering is hij gekruisigd met het hoofd naar beneden en zo gestorven. Iemand weet zich dan te herinneren dat het zo moest gebeuren, want tot hem was ooit door Jezus gezegd: "Wanneer ge oud bent, zult ge uw handen uitstrekken en anderen zullen u brengen waarheen ge niet wilt". Zeker is dat de dood van Petrus bedoeld was om de gemeenschap van gelovigen in het hart te treffen. Dat was vreselijk. De gelovigen weten zich aanvankelijk geen raad. Ze kijken terug op het leven van een onnavolgbaar idool. Petrus was immers degene die na de dood van Jezus de draad heeft opgepakt. Hij was degene die in zijn liefde voor Jezus verder ging dan wie dan ook; hij had Hem lief meer dan alle andere leerlingen"; hij is degene geworden, die de andere apostelen heeft aangezet om de boodschap van liefde en vrede uit te dragen over de hele wereld. Nu is ook hij gestorven; de stoel is leeg.

Wie in de jonge kerk de tweede Petrus is geworden lezen we niet, maar wel dat kennelijk opnieuw gevraagd kan worden: "Waar gaat het eigenlijk om?" en "Wie kan de kritische vraag beantwoorden, dat 'Hebt gij Mij meer lief dan alle anderen Mij liefhebben?'". De vraag zal aan de nieuwe medewerker gevraagd worden "Weet je waar het evangelie over gaat?", "Wat heb je er voor over? Toen iedereen uitgesproken was, zijn de taken opnieuw verdeeld.

Nu, eeuwen later, worden we omgeven door vrijwilligers die iets over hebben voor de gemeenschap. Wat van hen gevraagd wordt is geen kwestie van leven of dood, maar wel van tijd, moeite en soms ook geld. Niettemin krijgen ook wij zo nu en dan met lege stoelen te maken. Commissieleden worden ziek, de pastoor gaat met pensioen en medewerkers verhuizen naar ergens ver weg. Ook dan, en vooral als er geen nieuwe priesters meer te vinden zijn, moeten we ons afvragen: "Waar gaat het eigenlijk om?" Sta ik daarachter? En zo ja, wat heb ik er voor over om het doel samen met anderen te bereiken. Het gaat om het uitdragen van het evangelie, tot leven brengen van het Rijk van liefde en vrede in deze tijd. Je zou ook kunnen zeggen dat het gaat om het scheppen van een levende gemeenschap waar mensen wat over hebben voor elkaar, waar steun wordt gegeven aan de zwakken niet alleen in de eigen gelederen maar ook daarbuiten. Wie achter deze gedachte staat, heeft meteen een taak. We behoeven niet meer te wachten op mensen van buiten onze gemeenschap. De lege stoelen zijn beschikbaar voor onze eigen mensen. Zoals de jonge kerk destijds aanvankelijk ontredderd rond een lege stoel stond, zullen ook wij ons aanvankelijk geen weg weten. Maar met zoveel goedwillende mensen om ons heen zullen ook wij in staat zijn opnieuw vorm te geven aan geloofsgemeenschap in de geest van Jezus Christus en telkens weer ervoor te zorgen dat de lege stoel opnieuw bezet wordt.