Geen vuur uit de hemel (2007)

Stoute jongens, die twee zonen van Zebedeüs.  Op weg naar Jeruzalem stoten leerlingen van Jezus op de weigering van dorpelingen in Samaria.  Wanneer ze tegenstand ontmoeten en geen onthaal krijgen, willen ze het dorp vernietigen.  Stoute jongens en meisjes, acteurs en actrices bij zoveel conflicten, waar zij hun macht tegen anderen misbruiken.  

Wie tegenstand ontmoet en in zijn verwachtingen gedwarsboomd, voelt in zich agressie opkomen en staat vlug klaar om geweld te gebruiken.  Je kan de meest vriendelijke mens ter wereld zijn en onmiddellijk verbolgen wanneer je geen vriendelijkheid ontmoet.  Tegenover de wens naar vernietigend vuur staat het verbod van Jezus en zijn houding van geweldloosheid.  Geweld veroorzaakt nieuwe haat.  "We hebben alleen maar tranen om over oorlog te spreken" (Henriqueta Lisboa, Braziliaanse dichteres). 

Twisten en vetes zijn van alle tijden.  Onze vaderlandse geschiedenis verhaalt van vechtende graafschappen: de prins-bisschop van Luik tegen de graaf van Namen; Gentenaars tegen Bruggelingen.  Dagelijks berichten over ruzies en twisten: vechtpartijen tussen jongerenbendes, strijd om Dafour, soennieten versus sjiieten, Hamas en El Fatah. 

Radicaliteit schrikt af.  Religies worden ervan beschuldigd door radicaliteit oorzaak te zijn van geweld.  Radicalisme is op zich niet slecht.  Veel hangt af van een open of een gesloten interpretatie van het geloof.  Wie een te strikte uitleg geeft aan de godsdienst komt tot etnocentrisme (Faith-based Radicalism, Ucsia 2007). 

Wrok en wraak belasten de relaties tussen godsdiensten.  Jezus wijst alle wrok en wraak af tegen mensen die het geloof niet aannemen.  Vuur van de hemel afroepen is geen oplossing.  "Steek het zwaard weer op zijn plaats" (Mt. 26, 52).  Jezus begon aan zijn tocht naar Jeruzalem.  De tegenstand in Samaria is een aanduiding voor wat hem in Jeruzalem te wachten staat.  Noch in Samaria, noch in Jeruzalem wil hij geweld.  Nergens ter wereld.  Jezus heeft bij zijn bekoring in de woestijn elke valse macht afgezworen.  In Jeruzalem zal hij als een weerloze aan het kruis sterven.  Met liefde overwint hij de haat.  Zijn Koninkrijk is niet waar er gevochten wordt.  "Gelukkig de vredestichters" (Mt. 5,9).  "Gods plan verwezenlijkt zich in het leven van Jezus en in dit van de apostelen en de kerk, niet door geweld, maar in zwakheid.  Dit wil zeggen door het aanvaarden van mislukking, lijden en eindigheid" (F. Bovon, L'Evangile selon Saint Luc).  Die aanvaarding wordt tenslotte een kracht. 

Prof. Johan Verstraeten (KUL) sprak op 3 maart 2007 voor het Priester Daensfonds.  Christenen trachten te kijken, te oordelen en te handelen vanuit het evangelie.  Het evangelie kijkt niet met de blik van een superman of succesmens.  Het prikkelt ons met de optie voor de armen.  Van christenen is een kritische waakzaamheid verwacht ten opzichte van mensvervreemde ideologieën.  Zij stoten op het kruis en halen er kracht uit.  De Leuvense theoloog zei: "Het verhaal van het lijden en de dood van Christus laat ons naar de verwezenlijkingen van de economie en de politiek kijken in het perspectief van de slachtoffers van de geschiedenis."  Wij houden het kruis in herinnering.  "De memoria passionis opent onze ogen voor de tragedies van de geschiedenis.  Zij waarschuwt tegen alle vormen van esthetische minimalisering van het lijden.  Dat gebeurt bijvoorbeeld wanneer men spreekt over 'slimme bommen die een oorlog tot een chirurgische ingreep maken', of een afweersysteem dat wordt beschreven als een 'vredesschild"' of een 'nucleaire paraplu", allemaal voorbeelden waarin de veroorzaakte of potentiële ellende wordt verhuld.  Het kruis waarschuwt tegen een al te lineaire en optimistische interpretatie van de geschiedenis.  Het dwingt ons niet alleen te kijken naar de succesverhalen, maar ook om af te dalen tot de zeer reële vormen aan menselijk lijden die onze samenleving veroorzaakt.  Het dwingt ons respect op te brengen voor de vluchtelingen, ook als zij in de strikte zin van het woord geen politieke vluchtelingen zijn.  Het kruis waarschuwt tegen elke vorm van overspannen utopisch handelen dat geen rekening houdt met eventuele onomkeerbare desastreuze gevolgen of voor politieke avonturen waarin massa's mensen worden opgeofferd omwille van abstracte idealen."  

De herinnering aan de geweldloze op het kruis blijft gevaarlijk.  Wie Jezus wil navolgen, zal in zijn levensstijl intreden (Lc. 9, 51-62).  Meteen een aanzet tot vredeswerk (www paxchristi.be).