Op onze tocht door de veertigdagentijd ontmoeten wij Abraham. In het eerste Bijbelboek Genesis is een ganse cyclus aan hem gewijd. Abraham wordt geëerd zowel door de joden, de christenen en de moslims. Hij is afkomstig uit Haran, in het huidige Irak. Hij werd geroepen om zijn land te verlaten. “Uit Oer is hij getogen ten antwoord op een stem, die riep hem uit den hoge op naar Jeruzalem” (ZJ 322). Hij was al oud en zijn vrouw Sara was het ook. Toch krijgen zij op hoge leeftijd een zoon Isaak. A
Het offer van Isaak
Abraham werd gevraagd om zijn zoon te offeren. Hij trekt met hem naar de Moria, nu de tempelberg. Wij kunnen moeilijk aanvaarden dat God zoiets van een mens vraagt. God wil niet de dood van de mens. In die oude cultuur was het offeren van kinderen niet ongewoon. God test het geloof van Abraham. Isaak wordt niet geofferd en hij wordt een tweede schakel in de geschiedenis van de patriarchen.
God wil niet de dood van een mens. Maar mensen willen dit wel. Hoeveel doden zijn er sinds het conflict tussen Oekraïne en Rusland, tussen Hamas en Israël en op zoveel andere plaatsen? Oorlogen offeren altijd mensen op.
Het geloof beproefd
“De 'Priesterlijke' redactie van Genesis heeft oude verhalen over de aartsvader Abraham geïnterpreteerd en theologisch herschreven vanuit de gebeurtenissen die het volk Israël heeft meegemaakt, voornamelijk tijdens de Exodus en de Babylonische ballingschap. Abraham wordt daarbij getekend als de gelovige die zijn vertrouwen onvoorwaardelijk stelt in God en diens belofte. Op die manier is Abraham een voorbeeld en prototype voor zijn volk. Hij leeft vanuit de belofte die hij slechts mondjesmaat vervuld ziet. Gods belofte en verbond nemen de wisselvalligheden van het leven en de onontkoombare ontgoochelingen niet weg, maar bieden wel een blijvend perspectief op heil. Dat moet Israël en het joodse volk moed geven om trouw te blijven aan Jahweh. Abraham als gelovige is een blijvende inspiratie- en referentiefiguur in Bijbels perspectief”” (Ignace Demaerel, Het offer van Abraham, één van de meest controversiële Bijbelverhalen: twee tegenovergestelde lezingen in Knack 12 mei 2013).
Een stralende Jezus
Deze zondag gaan we nog een tweede berg op, de berg Thabor. Wij doen het met Jezus en drie van zijn leerlingen. Deze zijn daar getuige van een transfiguratie. Jezus straalt en hij is er in het gezelschap van twee grote figuren uit de Joodse geschiedenis Mozes en Elia. De drie apostelen zijn vooral onder de indruk van stem uit een wolk, die zegt: “Deze is mijn Zoon, de welbeminde, luister naar Hem.” God bevestigt dat hij achter Jezus staat.
De Calvarieberg in zicht
Bij het afdalen van de berg verrast Jezus de drie leerlingen dat ze nier mogen vertellen over het Thaborgebeuren voordat de Mensenzoon uit de doden zou zijn opgestaan. Hiermee komt al op deze tweede zondag van de Veertigdagentijd een derde berg in zicht, nl de Calvarieberg van Goede Vrijdag, wanneer Jezus sterft aan het kruis. En er de pijnlijke kreet slaakt: “Mijn God, mijn God, waarom heb gij mij verlaten?”
Deze keer komt er geen engel uit de hemel om de dood van Jezus te beletten. Toch mogen we niet beweren dat God zijn zoon verlaten heeft en hem heeft laten sterven. Jezus is gekruisigd omdat een groep mensen hem niet hebben aanvaard en hem hebben veroordeeld. Het antwoord van God op de dood van Jezus is dat Hij Jezus van de dood heeft doen opstaan. Dood en verrijzenis horen samen. Wij verkondigen een gekruisigde Christus die de dood heeft overwonnen (Rom. 8, 34). Dit is het credo van Paulus dat bij belijdt met de eerste christenen en dat voor hem een bron is van groot vertrouwen.
Hij richt onze blik op Jezus die gestorven is en opgewekt. De lezingen van deze tweede zondag in de veertigdagentijd hebben al de kleur van Pasen.