40-jarig priesterfeest H.J. van Ogtrop (2006)

Overweging op het Pinksterfeest bij gelegenheid van het 40 jarig priesterfeest van Hein Jan van Ogtrop, plebaan van de kathedrale basiliek te Haarlem op 4 juni 2006.

Broeders en zusters en in het bijzonder, mijn medebroeder in het priesterschap Hein Jan,

Het is steeds weer een unieke gebeurtenis als wij, als christenen, samen zijn om het Pinksterfeest te vieren: De voltooiing van het Paasgeheim.
Vandaag krijgt het Pinkstergebeuren een extra dimensie door onze dank aan God, omdat Hij zich uitgesproken heeft in Jezus Christus en omdat uw herder 40 jaar lang getuigenis heeft afgelegd dat "God zijn Zoon niet heeft gezonden om de wereld te veroordelen, maar om deze te redden". Op zijn eigen kenmerkende wijze heeft uw pastor, de Schriften uitgelegd in zijn verkondiging en in zijn omgaan met mensen. Wij hebben als collegae drie boeken aan zijn bijbelse inzichten en verkondiging overgehouden. Drie boeken die mede geïnspireerd zijn door de Joodse traditie én onze tijdgeest; een werkelijke steun voor pastores en andere gelovigen, die zich willen verdiepen in de achtergronden van de schriftlezingen, die het kerkelijke jaar begeleiden. Iedere belangrijke gebeurtenis in ons leven vraagt om bezinning; niet om uitsluitend terug te zien naar het verleden, maar om het verleden zo ter sprake te brengen en te verwerken, dat het een parabel, een uitdaging, ja een bron van inspiratie wordt van nu en de toekomst. Dat geldt ook nu op dit Pinksterfeest. Pinksteren als feest van hoop voor onze samenleving en voor onze kerkgemeenschap.
Joodse bronnen vermelden, dat Pinksteren voor de Joodse gemeenschap van Israël een oogstfeest is. De eerste oogst in dat jaar werd aan het einde van de lente binnengehaald. De verzamelde vruchten werden in dank aan de Eeuwige aangeboden.
Er zijn onder ons, toegewijde mensen, die zich serieus afvragen: "Valt er in deze warrige tijd nog wel te oogsten voor de kerk, voor het christendom in Europa?" Vele tekens verwijzen juist naar het tegendeel van oogst. Zie naar de ontkerkelijking, het afhaken door mensen van het christendom. Brengt de boodschap van het Evangelie ons nieuw elan en uitzicht op een nieuwe toekomst, waarin plaats is voor ontmoeting met de levende en persoonlijke God; van waaruit ook nieuw licht gaat gloren voor een samenleving waarin mensen met respect tot hun recht mogen komen?

Jezus zelf heeft de nodige ervaring met Gods Geest. Mag ik u in herinnering brengen het bijzondere feit, dat Hij hoogstpersoonlijk door de Geest de woestijn in gedreven werd. Wellicht klinkt spreken over de woestijn op dit Pinkster- en priesterfeest negatief!

De woestijn kent inderdaad negatieve aspecten, maar u begrijpt het: Het gaat hier niet om een zandwoestijn met weerbarstige rotsen, waarin een mens uiteindelijk niet kan overleven. De woestijn is een doorgangsfase naar nieuw land. Midden in een luxe samenleving kun je je in een woestijn wanen.

Te midden van alle wetenschappelijke en technische ontwikkelingen, die van groot belang zijn voor onze wereld en voor ons persoonlijk leven, ervaren velen in het algemeen de vruchten van de welvaart, maar welvaart is lang niet hetzelfde als welzijn. Velen onder ons ervaren hun stad en de verstedelijkte samenleving als een woestijnsituatie. Je bent daarin aan jezelf overgeleverd. Het kan een crisissituatie worden; het is erop of eronder om te overleven. Mensen zoeken, terwijl zij ‘voldoende brood op de plank hebben', naar de zin van hun leven in deze overvolle reclame-maatschappij. Er valt zoveel te ervaren, er valt zoveel te kiezen uit wat er allemaal wordt aangeboden, dat je niet weet wat je moet kiezen om een gelukkig en tevreden mens te worden. Waar vind je een betrouwbaar en inspirerend houvast in zo'n samenleving, die door velen ook als bedreigend en onveilig wordt ervaren.

Juist als je zo bewust de woestijn ervaart, dat je jezelf en elkaar dreigt te verliezen, kan de vraag naar boven komen: Waarvoor en voor wie leef ik eigenlijk? Wie ben ik? En zo kan ook naar boven komen het verlangen naar God, naar een geheim, dat voor mij aantrekkelijk en waardevol kan worden. Ja, naar een ontmoeting met de persoonlijke God.

De beleving van de woestijn kent daarom niet alleen pijnlijke en negatieve ervaringen. Ik benadruk het negatieve om in het negatieve te zoeken naar het positieve van de woestijn. Want we moeten verder!

De leerlingen van Jezus, met Maria en de andere vrouwen en enkele broeders, waren tussen Hemelvaart en Pinksteren in de bovenzaal bijeen. Ongetwijfeld hebben zij hun persoonlijke ervaringen met Jezus aan elkaar uitgewisseld. Zij hebben in deze periode van bezinning samen gebeden. Zij waren bang voor de toekomst: Hoe nu verder zonder Jezus' aanwezigheid in hun midden. Konden zij het aan, zijn boodschap verder uit te dragen onder de mensen?

Jezus in de woestijn in gebed en bezinning in verband met zijn opdracht die Hij van zijn Vader had ontvangen. Jezus leefde in zijn dagen uit een innige en diepgaande verbondenheid met God, zijn Vader en uit de bron van de Joodse traditie waarin Hij was opgevoed. Hij leefde intens verbonden met zijn volk.

Weet u, Jezus werd profeet genoemd, omdat Hij als profeet optrad: Hij sprak in zijn woorden en daden, Gods liefde voor mensen uit. Zo sprak Gods Geest in Hem.

Spiritualiteit ( er zijn vele definities) is met name: Leven uit de Geest van God. In navolging van Jezus en de profeten uit het Eerste Testament, kan iemand - hetzij vrouw of man - alleen een geloofwaardige profeet zijn, die allereerst in zijn omgaan met God geraakt is in zijn hart en vervolgens deel heeft aan de vreugde en het lijden van de mensen met wie hij verbonden is. Weet u, wat het wonder van de woestijn is: Je leert zien en luisteren. Kijken doe je met je ogen, in zekere zin is dat de buitenkant; zien doe je met je hart, dan zie je veel meer. Horen doe je met je oren. Dat is belangrijk. Je kunt soms alleen horen wat je wilt horen of ‘Oost-Indisch doof' zijn, maar luisteren doe je met je hart. Dan hoor je wat achter de woorden schuilgaat. Dat is een proces van omvorming in de woestijn.

Onze kerk, ja ons christendom en persoonlijk, heeft mijn christen-zijn de woestijnervaring nodig, al was het alleen al als correctie op ons eenzijdig welvaartsdenken en -doen.
Maar de woestijn brengt ook de omvorming mee, die de Geest Gods in ons bewerkt om een "mens naar Gods hart" te worden en om tot een medemens van onbaatzuchtige liefde uit te groeien.

Laten wij eerlijk zijn! Welke mensen, vrouwen en mannen, welke wereldlijke en kerkelijke leiders krijgen gezag? Dat zijn zij die de woestijn van binnenuit hebben doorgemaakt. Woestijnervaringen breken verkeerd gebruikte macht, maar brengen geloofwaardig gezag, dat mensen de weg wijst.

Gods Geest brengt ons in de woestijn om ons om te vormen tot herderschap midden in deze wereld, op de plaats waar wij geroepen worden om herder voor elkaar te zijn.
Pastores en allen die de zending ontvangen hebben om enthousiast en inspirerend het pastorale werk van Jezus Christus inhoud en gestalte te geven, zullen door gebed, bezinning in hun woestijnsituatie, oases voor anderen worden. Daar is ook voor nodig, dat zij de taal van geseculariseerde mensen verstaan en soms spreken. Dat kan geen kwaad, omdat zij gevoed worden en gevoed blijven door het Woord van God, het beste van de Christelijke Traditie en door de woestijnervaringen van medemensen. Dichtbij God, dichtbij mensen.

Pastor Van Ogtrop viert zijn 40-jarig herderschap. Het waren voor hem, zoals voor vele mensen met wie hij optrok, bewogen jaren. Nee, het was niet louter 40 jaar negatieve woestijn. Dat straalt hij beslist niet uit, mede dankzij zijn familie en dank zij u.

Tenslotte, Gods Geest is onmisbaar om het herderschap te bevruchten en vooral dat het herderschap in de kerk, geënt wordt op het herderschap van Jezus. Dat betekent, dat de herder hart heeft voor mensen, zijn leven geeft voor hen en nooit iemand zal laten vallen. Wij danken biddend en zingend de Heer, omdat Gods Geest in pastor Van Ogtrop ons heeft aangesproken en ons de weg heeft gewezen naar de Liefde van God voor mensen.
"Brandde ons hart niet in ons zoals Hein Jan - in het spoor van Jezus - onderweg met ons sprak en ons de Schriften uitlegde." Amen.