De woning van God (1997)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 198 niet laden

DRIE ONHANDELBARE KINDEREN


Iemand had een cursus gegeven voor leerkrachten van een basisschool. Een kleuterleidster had geklaagd: "Ik heb toch drie onhandelbare kinderen in de klas, daar is geen land mee te bezeilen, ze verstoren elk spel met hun agressie." Daarop had de cursusleider gezegd: "U moet die drie eens wat vaker op schoot nemen en knuffelen, en aan de andere kinderen vragen: "Hoe kunnen we het deze drie meer naar hun zin maken?"
Een week later was de leidster onthutst over het snelle resultaat; en in het kringgesprek had ze van de klas te horen gekregen: "Misschien moeten we vaker iets doen waar die drie goed in zijn!"
Niemand kan zonder liefde; liefde is de zin van ons bestaan. Dat vindt bijna iedereen, katholiek of protestant, moslim of atheïst, tiener, kind of oudere.
Maar deze eensgezindheid misleidt!

OVER WELKE LIEFDE PRATEN WE?

Dat komt omdat het woord "liefde" zoveel verschillende betekenissen heeft. In een advertentie voor een 006-nummer betekent liefde aan de ene kant van de lijn behoefte aan geld, en aan de andere kant hunkering naar aandacht en spanning. In een liefdeslied vraagt de zangeres aandacht voor haar behoefte aan geborgenheid of verlossing uit eenzaamheid. Tussen ouders en kinderen is liefde. Een leraar kan met liefde zijn lessen geven. Kinderen snikken bitter om de verloren knuffel en wij kunnen van dieren houden. Je kunt van een bepaalde muziek houden of van asperges. Over welke liefde heeft Jezus het? Johannes laat Hem erover spreken bij het laatste avondmaal.
Ik citeer uit het evangelie:
"Geen groter liefde kan iemand hebben dan deze, dat hij zijn leven geeft voor zijn vrienden".
Er zijn vormen van liefde die een mens nodig heeft om bevestigd te worden, om voldoening te ervaren en zich veilig te weten. Daar is niets mis mee. Maar er zijn ook vormen van liefde die geheel belangeloos zijn, die niet zichzelf zoeken maar puur de ander. Het is die liefde waarover Jezus praat.
Van die liefde zegt Hij dat ze ons verbindt met God.

EEN ACHTERDOCHTIGE VRAAG

Als ik dat uitspreek voel ik ook enige achterdocht knagen in mijn binnenste, de sceptische vraag: bestaat belangeloze liefde wel echt? Laat me even advocaat-van-de-duivel spelen.
Stel je voor: een vrijwilliger in de parochie slooft zich uit. Vele uren per dag bezoekt hij zieken. De patiënten zijn blij Maar: is het belangeloos? Mag de vrijwilliger geen tevreden gevoel hebben over zichzelf? Mag hij zich niet gestreeld voelen door de dankbaarheid van zijn zieken? Is het niet zo, dat eigenbelang altijd een rol speelt in onze relaties?
Een meisje van vier dat belangeloos in een royaal gebaar haar lolly weggeeft aan haar jongere broertje, zou ze het niet doen in de slimme hoop door dit offer nog meer bemind te worden door de moeder?
Inderdaad, je kunt het verschijnsel onbaatzuchtigheid verdacht maken.

DE COMPONENT "ONBAATZUCHTIGHEID"

Maar toch. Eén ding is zeker. Er bestaan vele gradaties in het eigenbelang dat in de liefde ligt. Er zijn vormen van liefde waarin het eigenbelang voorop staat en er zijn er waarbij het eigenbelang heel ijl en nauwelijks merkbaar is.
Er zijn helden die in gevaarlijk water springen om een kind te redden, zonder daarbij aan zichzelf te denken. Er zijn jongens die het 's nachts bij een discotheek met gevaar voor eigen leven, opnemen voor iemand die getreiterd wordt door een stel dronken lieden. Er waren en er zijn mensen, die een dictatuur tarten omdat ze geen genoegen nemen met een wereld waarin onderdrukking is en armoede.
Misschien bestaat in dit ondermaanse inderdaad geen perfecte belangeloosheid. Maar wel zie je duidelijk verschil tussen liefde die bijna helemaal op zoek is naar eigen bevrediging, en liefde die zichzelf vergeet, gegrepen door het lot van de ander. Jezus gaat het om dat ene impuls van mensen die spontaan voorbijgaan aan zichzelf, omdat het lot van de ander hen beweegt. Die mens is op dat ogenblik één met God.

SCHILLEBEECKX

Het is jaren geleden dat ik tijdens een 8 mei bijeenkomst professor Schillebeeckx hoorde spreken. Ik had me vaker moeizaam door zijn boeken geworsteld. Zijn gedachten schenen me een asfalt van woorden waarop ik weinig grip kreeg. Maar wat was de man zelf boeiend! Ik kan me maar een ding herinneren. Iets voor de hands liggends, dat me de ogen opende. Ik kan het niet eens letterlijk citeren. Ik probeer het met eigen woorden. Schillebeeckx had het over de godsvraag. Bestaat God? Hij zei: "De onbaatzuchtigheid, waartoe een mens in staat is, vooronderstelt het godsbestaan."
"God woont in de liefde", zei Johannes. Laten we dus niet bang zijn als we liefhebben. Laten we niet bang zijn als we ons eigen belang even uit het oog verliezen. Laten we niet bang zijn als we sterven, het ultieme verlies van het eigen belang!

GUUS EN ZIJN TEAM

Lieve kinderen, Guus vertelde me opgewonden: "We hebben met 20-0 gewonnen." Dat leek me sterk. "Met 20-0?", vroeg ik, want ik geloofde mijn oren niet. "Ja", zei Guus, want de "Top-boys" kwamen niet opdagen en dan win je met "20-0!" "Leuk voor jullie", zei ik. "Helemaal niet", zei Guus. "Als ze waren komen opdagen hadden we met wel 30-0 kunnen winnen." Ik begreep waarom ze niet waren opgedaagd. De volgende week besloot ik eens naar het voetballen te gaan kijken. Ik zag Guus in zijn voetbalpakje. Hij was een echte voetballer. Plotseling had hij de bal. Hij was in de aanval. Hij passeerde een tegenstander handig. Drie andere liepen op hem toe. Zijn vader moedigde hem aan. Het doel was dichtbij. Wat zou Guus doen? Hij kon proberen om de goal te maken. Hij zou de ploeg misschien een voorsprong kunnen geven, maar ja, er bleven 3 gevaarlijke tegenstander. Ineens speelde Guus de bal heel koel schuin naar achter, naar Ted. Want Guus dacht niet aan zijn eigen triomf. Guus dacht aan zijn ploeg. Je kunt denken aan jezelf maar je kunt ook denken aan een groter verband. En daarom, omdat hij kon denken aan anderen, daarom lijkt Guus op God.