Zoekgeraaakt, hervonden

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 233 niet laden
Als de lente komt en ons onrustig maakt, als wij vlinders voelen in de buik; als wij weer verliefd worden op iedereen en zo mogelijk op één in het bijzonder: is het dan Pasen? Als dan de jongens de meisjes vragen maar ook andersom, en als de meisjes meisjes zoeken en jongens jongens vinden; als wij zo, vrijenderwijs, langs de wegen schooieren en moeder natuur eer aandoen: is het dan Pasen?
‘Liefde, neem ons één uur'. Dan weten wij weer hoe wij waren gemaakt en bedoeld: naakt en zonder schaamte. Dan ontvangen wij onszelf terug zoals wij zijn: zwak en sterk tegelijk, kwetsbaar en onstuitbaar als lammetjes, bescheiden maar doordringend geurend als versgebakken brood, verlegen en uitgelaten als verliefden.
Dan is Pasen begonnen: lentefeest, hinkelfeest, dansfeest van de liefde.

Dat is het begin. Maar liefde is méér dan een spel voor twee. Liefde kan een kracht zijn die het slavenbestaan van mensen ontwricht, die een volk bevrijdt en mobiliseert. Als dat gebeurt, als liefde niet vaag-rozig blijft maar uitwaaiert in een breed spectrum van trouw en solidariteit, rechtdoende aan de veelkleurigheid van zovelen: is het dan Pasen?
En als zo'n gezamenlijke verliefdheid-op-de-toekomst verankerd wordt in afspraken van recht en rede; als voortaan het kleine geëerd wordt en de naaste herkend; als het devies niet meer is ‘Ik zal je pakken', maar ‘Ik zal er zijn': is het dan Pasen?
Het is toekomstmuziek die al ooit geklonken heeft. Ooit is deze liefdeskracht ervaren, kreeg een belofte van bevrijding vlees en bloed in een uittocht en een verbond. De ban van het noodlot werd gebroken, mensen namen hun lot in handen en werden verantwoordelijk. Toen is de geschiedenis begonnen. En dat verhaal van Israël is verder verteld en herkend door landen en mensen, in elke breuk met een knechtend verleden, in elk verbond van mensen rechtop.
Pasen, Pesach, bevrijdingsfeest: God ging voorbij.

Maar dan. In de loop der jaren gaat het nieuwe eraf. De lange duur. De gecompliceerde realiteit van alledag. De valkuilen van de zelfstandigheid. De compromissen. De boemerang van de geschiedenis. Ach, vertel Israël wat. Vertel Nicaragua wat, of de Filippijnen. Vertel ons wat. Na de bevrijding komt de gewenning, na de belofte de zelfgenoegzaamheid, na de verliefdheid de sleur. Het recht van de sterkste gaat weer gelden, de goden van hebben en houden grijpen hun kans. Je gaat vreemd, je raakt jezelf kwijt, je dwaalt steeds verder weg van je oorsprong.
Tot je jezelf aantreft in wat ‘de ballingschap' heet: geïsoleerd, gedesintegreerd, afgesneden, ver van huis. Geen samenleving meer: niks samen, niks leven. Onze ‘condition humaine': de vervreemding. ‘Wij gaan de wereld door met dichte ogen'. De hoop vervlogen, of, erger, weggehoond en prijsgegeven. Kun je dan nog Pasen vieren? Kan daar nog iemand voorbijgaan, een god, een mens, een geliefde?
Misschien. Als er maar één is, één mensenkind dat toekomst ziet. Dat niet zijn ogen dichtknijpt en vlucht in nostalgie en frustratie, maar dromen durft met open ogen. Eén mens die samenhang ontdekt tussen de doodsbeenderen en mensen als mensen ontdekt. En zoiets voelt als een adem, een briesje dat een storm kan worden, een inspiratie die verlangen wekt. Eén mensenkind dat hoort en ziet, en niet zwijgt. Dan zouden mensen - Israël ooit op vreemde grond, wij hier in ònze ballingschap - kunnen herademen en opleven.
Pasen, Pesach, feest van leven-alsnog. Van herwonnen liefde. Van thuiskomen na een lange vermoeiende reis. Van een nieuw begin.

Eén mensenkind dat hoort en ziet en niet zwijgt. In een oud verhaal is zo iemand ons doorgegeven. Een geliefde, verwarrend en uitdagend. Een zoon van Mozes die vlees en bloed gaf aan de ene Naam, ‘Ik zal er zijn'. Een jongen die wind zaaide en storm oogstte. Een van God verlaten gehangene, een lieve meester die op een tuinman lijkt.
Alle lijnen van Israëls geschiedenis lijken in hem samen te komen. En zoveel andere lijnen. Zoveel vrouwen, mannen, kinderen van alle leeftijden. Jezus uit Nazaret. Parabel van Israël, beeld van de mens. ‘Houdt mij niet vast', zegt hij. ‘Verkijk je niet, vertil je niet, kijk om je heen, ga naar mijn zussen en broers.'
Wanneer zal het echt Pasen zijn? Als hij herkend wordt in vrijheidsstrijders en troosters, in bevrijdsters en lotgenoten, in doden en levenden, in mensen die overnachten in elkaars schaduw. Dan zal het zijn alsof ik weer geroepen word bij naam en toenaam. Hij was zoekgeraakt, ik zal mijzelf hervinden, stap je voor stapje, lichtje voor lichtje. Dan vallen Pasen en Pinksteren op één dag.