Echtscheiding - hoe diep raakt het je?

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 233 niet laden

Dit evangelie van vandaag nodigt ons uit om samen na te denken over de echtscheiding. Steeds meer mensen worden geconfronteerd met dit probleem. Zolang wij buitenstaanders blijven hebben wij ons oordeel vlug klaar, gewoonlijk zwart-wit. Betreft het iemand van onze familie dan verandert heel onze houding en zeggen wij: je moet dat begrijpen. Buitenstaanders houden zich direct bezig met de schuldvraag, de familieleden met de hulpvraag. Het gaat op de eerste plaats niet om: wie heeft er hier schuld, maar: hoe kunnen wij helpen?

Als christenen mogen wij ook niet vragen naar de schuld. Laten wij dat maar over aan God. In plaats van te veroordelen is het onze plicht te bemoedigen en te helpen. En de Kerk dan, is die niet hard en streng voor wie uit de echt gescheiden is? De Kerk staat als het ware tussen twee vuren. Zij is gebonden aan het woord van God: "Wat God verbonden heeft, dat mag geen mens meer scheiden." De Kerk heeft niet het recht dit woord van de Heer te veranderen of af te zwakken. En dat is goed.

Van de andere kant moet de Kerk, naar het voorbeeld van Jezus, een barmhartige Kerk zijn. Ze moet ook een herbergzame Kerk zijn, een asielplaats voor mensen die niet meer weten waarheen.

Maar hoe komen we er nu uit? Van de ene kant het strenge woord van Jezus: niet ontbinden, en van de andere kant de eis barmhartig te zijn?

Het huwelijk is een liefdesgemeenschap. Maar als de liefde dood is, wat blijft er van het huwelijk dan nog over? Wat is dan nog de zin van een huwelijk? Is men dan nog onherroepelijk gebonden? De Kerk begrijpt dat een huwelijk kan eindigen als er absoluut geen toekomstperspectief meer is. Volgende vraag: kan men in geweten dan nog een nieuwe relatie aangaan? Om in geweten een nieuwe relatie te beginnen, moet aan drie voorwaarden voldaan zijn: 1. Hij/zij moet van zijn/haar kant alles gedaan hebben om het eerste huwelijk te redden. 2. Hij/zij moet alle verplichtingen nakomen die uit het eerste huwelijk voortvloeien: elkander rechtvaardig behandelen, zorgen voor de kinderen, enz. 3. Hij/zij moet het tweede huwelijk als gelovige beleven. Want door een echtscheiding houdt het geloof niet op. Men blijft een volledig lidmaat van de Kerk, met alle rechten en plichten.

Mag zo iemand dan te communie gaan? Wie in vrede leeft met God kan de communie ontvangen. Ook een schuldige kan bij God vergeving vinden, als hij Gods wil zo trouw mogelijk tracht te vervullen. Tenslotte kan alleen de persoon in kwestie oordelen of hij leeft in vrede met God. Hier primeert het persoonlijk geweten, waar alleen God kan binnentreden.

Is een kerkelijk huwelijk dan nog mogelijk? Alleen als het huwelijk ook kerkelijk ongeldig is verklaard. In sommige gevallen kan het huwelijk nietig verklaard worden. Een echt kerkelijk huwelijk kan nooit ontbonden worden. Maar de Kerk kan wel verklaren dat in een bepaald geval er geen huwelijk geweest is, omdat aan de condities van een geldig huwelijk niet werd voldaan. Dat hoeft niet alleen een lichamelijk letsel te zijn, het kan ook een karakterstoornis zijn. Deze mogelijkheid is niet voldoende gekend.

Als er die kerkelijke uitspraak niet is, kan men toch nog met zijn nieuwe relatie voor God treden en Gods zegen afsmeken over dit nieuwe woord van trouw. Maar uit eerlijkheid tegenover de vroegere partner en uit eerbied voor het ideaal van de onverbreekbaarheid van het huwelijk is het beter dat er geen publieke viering is.

Tenslotte zou ik tot alle gehuwden willen zeggen: leg elkaar maar goed in de watten en maak je huwelijk tot een gesloten heiligdom van liefde en onverbreekbare trouw. De liefde is zo kwetsbaar! En, wat de anderen betreft: wees barmhartig.