Om te zitten (Ziekendag 2000)

Ons land wordt wel eens beschreven als de verzamelplaats van 16 miljoen individualisten. Behalve dat we belaagd worden door dezelfde belastingdienst zou er weinig zijn dat ons samenbindt. Zelfs als dat waar zou zijn zijn er toch dagen waarop wij de gelederen sluiten en als natie ons verenigen om een Nationale feestdag of gedenkdag te vieren. Dan wellen er voor een dag of uur gezamenlijke gevoelens op van vreugde om onze vrijheid of van droefheid om de gevallenen of dergelijke. Sinds enkele jaren is stilletjes er zo'n dag bij gekomen: De Nationale Ziekendag. Dat is vandaag. We laten ons even meenemen naar de wereld van de zieke om er wat van op te steken voor heel eventjes of misschien toch voor nog een paar dagen meer. Laten we vanwege deze dag 'ns binnen gaan bijvoorbeeld in een ziekenhuis.

We melden ons aan de balie, geven het ponskaartje af en krijgen een plaatsje toegewezen om te wachten, want ook dat is een onderdeel van de mentale voorbereiding op wat volgt. Een half uur verstrijkt. De meeste patiënten zijn dames, want er liggen vooral damesbladen ter inzage. Na nog een half uur roept een nieuw gezicht je naam en verzoekt je mee te gaan. "Er is een spoedgeval tussen gekomen". Dit onthoud ik, want kan in mijn verder leven van pas komen. "Wacht eens, ik ben hier vanwege Nationale Ziekendag…" "Ja, ja, de arm flink strekken…" en binnen de kortste keren ben je een paar ampulletjes bloed armer. "Hemd uit en u mag daar gaan liggen zegt een andere juffrouw in het wit. Een jonge man verschijnt uit het niet: "Zucht eens.." "Wacht eens, ik ben hier..." "Ja, ja, zeg eens A". Twee stevige kerels schuiven je op een bed en enkele dames in het blauw duwen je bed naar de lift en naar een kamertje, "omdat het zaaltje vol ligt". Meteen een nieuw gezicht met een thermometer en nog een met een keuzeformulier voor het eten en nog een die komt poetsen. Dan een moment niemand, want hier moet je van bekomen. Opnieuw gaat de deur open en een verpleegster komt binnen, tikt op je voeten en zegt dat ze Joyce heet. "U bent meneer de Waal en wordt morgen geöpereerd". "Nee ik ben meneer van Dijk en..ik ben op bezoek.." "Geeft niet" en waarachtig ze pakt een stoel en gaat naast je bed zitten. Ze is nummer twintig of meer, ze hebben allemaal hun naam genoemd, maar ik heb er niet één onthouden behalve deze en ze is de eerste die geïnteresseerd is in wie ik ben en wil weten waarom ik hier lig. Dan loopt het verder vlot, want plaats en tijd is ook hier geld en je slaakt een geweldige zucht als je weer buiten staat.

Jawel, een ziekenhuis is een hectisch instituut met talloze deskundigen en met nog meer mensen van goede wil. Toch kun je je daar ontzettend eenzaam voelen omdat eigenlijk niemand je kent en dan ben je blij als er iemand even bij komt zitten, want spannend is het wel en nog veel fijner is het als er iemand komt die je wel kent. Het is goed om dat vandaag zelf te ervaren, want dan welt er misschien wat op voor deze Ziekendag en liefst voor nog wat meer dagen dit jaar. Kent u geen enkele zieke? Nou, er is toch familie en er zijn buren en collega's of oud-collega's. Zet er maar een stoel naast dat bed en ga er eens voor zitten want naast alle deskundige inzet kan alleen menselijke nabijheid het beetje dragelijk maken.

Natuurlijk hebben wij hier ook enkele mensen die zo'n stoel aanschuiven namens onze parochie, nog steeds een veel te klein groepje, dat wel. Maar die kunnen niet de familie vervangen of de buren en andere bekenden.

Degenen die de moed hebben gehad om kennis te nemen van de evangelielezing van vandaag, die zal het duidelijk zijn dat Jezus daar een bijzonder staaltje van menselijke nabijheid geeft aan een doofstomme, in een cultuur waar een zieke onaanraakbaar was. Een beetje overdreven voor ons, maar Hij wil met deze ene ons ook wat duidelijk maken: schuif die stoel dichtbij en neem de tijd. Als we volgend jaar opnieuw in zo'n ziekenhuis op bezoek gaan zal ons wel weer iets anders overkomen om er wat van op te steken.

Nationale Ziekendag. Al enig idee hoe we in gesloten gelederen of als individualist deze dag invullen. Misschien kunnen we het nog wat langer vast houden.