Evangelieprikje (2005)

Advent is niet alleen een drukke tijd voor ons omwille van de voorbereidingen en de kerstcadeautjes die we moeten bij elkaar zien te krijgen, het is ook een drukke periode voor de aartsengel Gabriel. Nadat hij eerder verschenen was aan de profeet Daniel, maakte hij onlangs nog zijn opwachting bij een onvruchtbare vrouw, Elisabeth, om haar te melden dat zij een kind zou krijgen: Johannes de Doper. Nu wordt hij uitgezonden naar Maria. Het feit dat de engel Gabriel uitgezonden wordt, is voor de bijbelkenner al een signaal dat het hier toch wel om iets belangrijks gaat.

Het verhaal dat de evangelist ons dan ontspint, is mooi en ontroerend tezelfdertijd. Wat eerst en vooral opvalt, is de grote rol die Maria of zeggen we beter: Miriam, is toebedeeld. Is het bij de evangelist Matteüs een kwestie die even vlug geregeld wordt onder mannen (de engel komt bij Jozef), Lucas laat zijn voorliefde voor armen en vrouwen al duidelijk blijken in de eerste regels van zijn evangelie want bij hem gaat de engel bij Maria. Hoe het ook zij, de beide evangelisten maken met hun kindheidsevangelie duidelijk dat wat daar gebeurd is rond het begin van onze jaartelling iets is wat geen puur menselijke aangelegenheid is. Wat daar gebeurt, kan je alleen maar aanvaarden en begrijpen als je met gelovige ogen kijkt. Wie met gelovige ogen deze teksten leest, zal zich ook niet blind staren op de maagdelijke geboorte van Jezus. Wie dit met gelovige ogen leest, voelt en ziet dat wat hier begonnen is, gestart is door God zelf. Voor een gelovige is het toch zonneklaar dat alleen God redding kan brengen. Zijn niet alle belangrijke bijbelse figuren door God zelf naar Israël gestuurd? Het uitverkoren volk is een verzameling van mensen, als er redding moet komen van God, dan zal God zelf daar moeten voor zorgen. In die zin kunnen we zonder moeite spreken van een theologische maagd en is onze vraag naar de biologische maagdelijkheid van Maria van ondergeschikt belang.

Of Maria al dan niet maagd is, vormt trouwens niet de hoofdzaak van de boodschap van de engel. Kern van de boodschap is dat er een Kind zal komen die redding zal brengen, de Christus waar de joden al eeuwen naar uitkijken: de Koning die nog groter zal zijn dan de grote David.

Beelden wij ons even in hoe overweldigend deze ervaring moet geweest zijn voor Maria: iemand die alles heeft om geen belangrijke rol te spelen in de geschiedenis van God met Zijn volk: ze is vrouw, jong en niet machtig en als klap op de vuurpijl wonende te Nazaret, niet bepaald hoog aangeschreven bij de vrome joden. Als we zien hoe ontroerd sommige dames al zijn omdat ze uitgekozen zijn tot Miss kweeniewa of als ze ons land mogen vertegenwoordigen op een liedjeswedstrijd of een sportmanifestatie, hoe ontroerd moet Maria dan niet geweest zijn dat de Almachtige haar uitgekozen heeft om Moeder te zijn van de Messias. Maria is zo overweldigd door het goede nieuws dat ze in eerste instantie niet stilstaat bij de pijnlijke gevolgen die deze keuze kunnen teweegbrengen. Maria zegt uiteraard ja, ze is vereerd dat God haar uitgekozen heeft.

Nu vraag ik aan mezelf en aan u: voelen wij ons ook uitverkoren door God om mee te werken aan Zijn plan voor deze wereld, weliswaar op een ietwat bescheidenere manier dan Maria? Zeggen wij ook "ja"?

"Ja" zeggen is niet moeilijk, als je nog vol bent van het overweldigend nieuws, maar dan begint het. Na dit nieuws, wil Maria dit delen met iemand, maar wie zal haar geloven? Ze zullen haar toch gek verklaren? Ze moet van Galilea naar Judea om het blijde nieuws met iemand te kunnen delen. En dat is nog maar het begin ...

Ook wij zeggen "ja" op ons doopsel, ons vormsel, tijdens de Paasnacht en op ieder moment van de dag, maar ook wij zullen het af en toe moeilijk hebben in een wereld die niet zit te wachten op het goede nieuws waarvan ons hart jubelt.

Is het dan niet bevrijdend te mogen lezen in dit verhaal dat God ons niet alleen laat zwoegen, Hijzelf neemt initiatief. Bidden dat we moed, durf en veel geloof hebben om Gods initiatief met vreugde te beantwoorden. Laten we dus nu echt blij zwanger zijn, een beetje bezorgd misschien, maar ook dat is normaal bij een zwangerschap ...