Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten (2008)

De wereld bestaat niet alleen uit gelukkige mensen.
Er zijn veel mensen die een kruis moeten dragen.
De duitse schilder Max Beckman heeft dat in beeld gebracht.
Het staat afgebeeld op de binnenpagina van het boekje.
Een schilderij dat dient als aanklacht tegen de wreedheden
van de eerste wereldoorlog.
Soldaten die worden neergemaaid door kanonnen
een zenuwgas, yperiet, bedwelmt de rest
en wie de kou en de regen aankan, overleeft.
In zijn schilderij beschuldigt hij God van een grote vergissing.
Hij is woedend omdat God de mens zo heeft geschapen
dat wij elkaar niet kunnen beminnen.
Hij vraagt zich af of God wel bestaat.
Het is de klacht van een wanhopig mens
die alleen staat, eenzaam is
die geen raad weet met al het leed dat op hem afkomt.
Waarom heeft God, als hij bestaat, niet een goede
en mooie wereld geschapen,
waarin vrede en liefde de boventoon voeren.
God, had je niet wat beters kunnen achterlaten?

Het is dezelfde vraag die Job bezighoudt.
De legende van Job gaat over een rijke boer.
Hij verliest alles.
Hij verliest alles als gevolg van een weddenschap tussen God en de duivel.De inzet is of Job God altijd belangeloos heeft gediend.
Job is een aparte man, die wel al te simpel over God denkt.
Job wil helemaal niet wat God wil.
Job wil dat God zich aan hem aanpast.
God moet precies zo denken als Job.
Volgens Job is God iemand die zomaar, willekeurig iets doet.
Hij zelf zou veel konsekwenter zijn; hij zou het een stuk beter doen.
Job denkt dat God hem altijd in de gaten houdt
en hem bespioneert om te zien
of hij wel goed leeft.
Job voelt zich door deze God in de steek gelaten.
Job is degene die tegen God zegt:
"kijk eens wat ik allemaal in mijn leven heb gedaan.
Staat daar van uw kant nog iets tegenover?
Job stelt tegenover God zijn deugden ten toon.
Hij ontkent ooit iets fout gedaan te hebben.
En wat is dat nou, God, dat ik zo gestraft wordt?
Zo ga je toch niet met een goed mens om!"
Job verwijt God dat hij stank voor dank krijgt.
Job verwijt God, dat het goddelozen voor de wind gaat.
Heel herkenbaar ook voor ons.
Voor Job is God een soort boekhouder
die alles precies bijhoudt.
En door deze God voelt Job zich verlaten.
In de legende van Job speelt zijn vrouw maar een kleine rol.
Maar wel erg belangrijk.
Zijn vrouw heeft ook gezien wat Job allemaal is overkomen.,
en hoe Job klaagt tegenover God.
Maar nu neemt zijn vrouw het woord.
"Job, je blijft maar steeds op je standpunt staan.
Zeg toch dat oude godsbeeld vaarwel.
God past zich niet aan aan jouw wereld".
Gelukkig luistert Job.
En dan begint Job te ontdekken dat God
de geheel andere is.
Hij is degene die er altijd is.
Zelfs in je diepste nood, verlaten door iedereen,
is God er.
Hij is de constante factor.
Je mag je best verlaten voelen, maar, God,
hij is en blijft degene die er is.
Dat is het nieuwe geloof van Job.

In de evangelie lezing voelt Jesus zich eenzaam.
Hij wil graag zijn leerlingen om zich heen, in de hof van Olijven.
Maar zij vluchten alle kanten op.
Als dieven in de nacht.
Jesus bidt tot zijn Vader,
maar dat gaat ook al niet zo gemakkelijk.
Hij wordt gevangen genomen
en alleen legt hij de weg naar de hogepriesters af.
Zelfs Petrus zegt dat hij hem niet kent.
Jesus sterft aan het kruis.
Alleen gelaten en zijn leerlingen zijn nergens.
Alleen wat vrouwen kijken toe en verzorgen zijn graflegging.
Maar Jesus aanvaardt dat hij zo door iedereen verlaten wordt.
Hij kan het aan.
Hij maakt geen verwijt aan God zoals Job.
Hij weet dat God zijn Vader is
en dat God hen nooit in de steek laat.
Dat verandert zijn eenzaamheid.
Het kan ons allemaal gebeuren
dat wij ons eenzaam voelen.
Jazelfs dat de eenzaamheid ons aangrijpt.
Verlaten door God en mens, onbegrepen,
alleen in de kou.
Je kunt mopperen als Job
en van God een soort boekhouder maken
en Hem voorhouden wat je allemaal goed deed.
Maar God kan voor jou ook degene zijn
die met je meegaat op je levensweg
door alle stadia van verlatenheid heen.
In Gods nabijheid wordt mijn eenzaamheid anders.
Ik kan er beter tegen.
Psalm 139 die wij op het eind van deze dienst zingen,
is onze gids.
Zo is het voor Jesus ook geweest
op weg naar Golgotha. Met God aan zijn zij.

Om zelf na te lezen: Beelden van Jesus van A. Gruen.
De bijbel spiritueel. blz. 255 vv.