1e zondag van de vasten A (2002)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 201 niet laden
We leven in de eeuw van de uitvindingen. Een van de mooiste uitvindingen van onze tijd vind ik de televisie. Heel de wereld bij je in de huiskamer, het is haast ongelooflijk. En weet u, het mooiste van deze uitvinding vind ik die knop om hem af te zetten. Ik hoor wel eens mensen mopperen over saaie of schandalige programma's op de televisie. Daar heb ik helemaal geen moeite mee: ik ben niet verplicht om er naar te kijken. Ik heb altijd de mogelijkheid om een ander kanaal te kiezen of om hem gewoon af te zetten. De televisie is een prachtige uitvinding, maar de manier waarop we ermee omgaan is vaak heel bedenkelijk. Er zijn mensen die gewoon gevangenen zijn van dat kastje, die alles moeten zien wat er te zien valt. En in de concrete praktijk van het leven doet die geweldige uitvinding vaak meer kwaad dan goed.
Precies datzelfde geldt eigenlijk voor alle uitvindingen van onze tijd, voor alles dat ons leven gemakkelijker, aangenamer of plezieriger kan maken, of het nu gebruiksvoorwerpen en apparaten zijn, of dat het gaat om voedsel, drank, alcohol, tabak, of snoep. Voor alles geldt: als je die zaken goed gebruikt, dan is het prachtig, dan mogen we alleen maar blij en dankbaar zijn dat we ze hebben, dat we ze kunnen gebruiken. Maar het grote probleem is dat we vaak geen maat weten te houden, dat we ons in het gebruik ervan niet weten te beheersen en beperken, dat we vaak te gemakkelijk toegeven aan die bekoring van meer en meer willen, groter en groter, duurder en duurder, en dat ten koste van zovele andere levensbelangrijke waarden.
Als we bij alles wat ons aangeboden wordt geen baas blijven over onszelf, als we geen bewuste keuzes meer maken maar haast dwangmatig alles pakken wat er te pakken valt, dan komen onherroepelijk toch onszelf tegen. Dan kunnen al die zaken die ons leven prettiger kunnen maken, ook tegen ons gaan werken, tegen onszelf of tegen de samenleving. Vroeg of laat worden we toch geconfronteerd met de negatieve gevolgen, en de weg terug, zo er een is, is meestal verschrikkelijk moeilijk.
Laten we niet te gauw zeggen: dat zal mij niet overkomen. We staan allemaal aan die bekoring bloot, niemand uitgezonderd. En bijna allemaal hebben we er al een beetje aan toegegeven, misschien ongemerkt, misschien met de gedachte: dit kleine beetje kan geen kwaad. Er zijn al zoveel dingen waar we aan vast zitten, waar we niet zonder kunnen, of denken te kunnen.
Het doel van de vastentijd is ook je die dingen bewust te maken, de betrekkelijkheid van zoveel dingen die onmisbaar lijken, de schone schijn die ook ons zovaak bedriegt, hoe we vastgeroest zitten aan onze welvaart en de vele producten van onze welvaartsmaatschappij. Het gaat om verlossing, verlossing van het kwaad. Maar we moeten wel eerst onszelf verlossen van knellende banden, van een stukje verslaving, van een teveel van het goede. Alleen dan kunnen we vrije en gelukkige mensen zijn.