Het komt door de liefde (2002)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 198 niet laden

DODE OP BEZOEK (1)

‘Hebt u een minuutje?’ vroeg de oude man bescheiden. Enkele jaren geleden had hij zijn vrouw verloren. Ik kwam hem de communie brengen. Hij wilde iets kwijt. ‘Ik heb iets vreemds meegemaakt. Misschien gelooft u me niet. Maar elke avond komt mijn vrouw mij opzoeken.’ Hij keek me onzeker aan. ‘Dan gaat ze daar zitten.’ Hij wees naar een stoel links in de kring. ‘Ja, misschien zijn het halluki...dingetjes, hoe noemen ze dat, ik weet het niet... Ik zie haar zo duidelijk als ik u zie. Ik droom het niet. Ze zegt niets. Ze zit daar maar.’ Even later vervolgde hij: ‘Ik weet dat ze het is. Toen ik in het ziekenhuis lag, kwam ze niet. U weet zelf hoe bang ze voor ziekenhuizen was! Nou, gelooft u dat? Zeg maar als ik gek aan het worden ben.’ Ik voelde me verlegen met zijn vaag. Ik hoor wel vaker zulke verhalen. ‘Wat is dat nu?’, drong hij aan. ‘Ik weet het niet’, zei ik. ‘Ik weet niet hoe het komt dat u uw vrouw ziet, maar in elk geval komt het door de liefde...’
Dit antwoord was me ingegeven door het verhaal zelf. De man hield van zijn vrouw. Hij verlangde naar haar. In zijn afhankelijkheid verlangde hij elke dag meer naar haar. Wat hem ook overkwam, het was in elk geval liefde.

OORZAAK OF ZIN 

De man worstelde met een typisch probleem van onze tijd. Aan de ene kant had hij geleerd om over de wereld na te denken als over iets dat functioneel is. Hij wilde weten wat er de oorzaak van was dat zijn vrouw ‘s avonds zwijgend naast hem kwam zitten. Kwam dat door een verouderingsproces van de hersens of de bijwerking van pillen? Hij wilde zijn ervaring plaatsen in een functionele wereld. Maar bij zijn geboorte had hij de wereld anders ontmoet, namelijk als een onoverzienbaar geheel van zin en betekenis. Voordat hij gehoord had over hormonen, functies en oorzaken, had hij de strelende hand van zijn moeder gevoeld en haar zachte kussen. Zou hij het verschijnen van zijn vrouw niet vooral moeten genieten als een wonderlijke gebeurtenis die zijn avonden mooi maakte? Kondigde zich hierin niet zijn eigen afscheid aan? Is dat niet zinvol? Laten de analyticus en de geleerde zich er het hoofd maar over breken welke processen hierbij betrokken zijn. De waarheid laat ik me door hen niet afnemen. Die waarheid is deze: de man en de vrouw houden intens van elkaar en die liefde slaat bruggen over de dood heen.

DODE OP BEZOEK (2)

Een jongeman vond zichzelf zo nuchter als een kalf. Hij was veiligheidsbeambte geweest. Hij moest niets hebben van zweverige theorieën. ‘Maar drie weken geleden is me iets geks overkomen’, vertelde hij. ‘Mijn zus en haar man hadden een motorongeluk gehad. Haar man was op slag dood. Zij lag in het ziekenhuis. Ik ben erheen gegaan.’ De jongeman had bij zijn zus gewaakt. Dat was droevig maar ook mooi geweest, want hij had al jaren geen contact meer met haar gehad. Nu mocht hij bij haar waken. Ineens, midden in de nacht leek het erop dat iemand op de rand van zijn bed kwam zitten. ‘Ik werd wakker. Daar zat mijn zwager’, vertelde hij. ‘De matras was ingedeukt. Na enige tijd vertrok hij weer. Wat moet ik daarmee? Dat is toch pure inbeelding! Ik was er ondersteboven van. Ik ben naar een psychiater geweest.’ De jongeman had zo geleerd om zijn wereld te beschrijven vanuit functies en oorzaken dat het antwoord van de psychiater hem onthutste. Die had gezegd: ‘Waarom piekert u erover hoe dat kan met die ervaring. Waarom vraagt u niet eenvoudig: wat betekent ze? Uw zwager is zonder afscheid overleden. Misschien wilde hij u vragen om op uw zus te letten, de komende tijd.’

OORZAAK OF ZIN

De wereld beleven wij oorspronkelijk als een geheel van zin en betekenis. Dat is de eerste taal waarin wij de werkelijkheid kennen. Die van een bezield heelal en bezielde lichamen. Een schepping met een bedoeling. In dat heelal bestaat God. Hij is er de laatste zin van.

DODE OP BEZOEK (3)

In die wereld vond Maria Magdala haar vriend. Ze zocht hem wanhopig. Ze had gehoord wat er gebeurd was voor de sabath. Er waren rellen geweest in de stad, zoals elk jaar met Pasen. Jezus was daar het slachtoffer van geworden. Zijn overlijdensbericht had een gat geslagen in haar bewustzijn. Het had geen zin. Het had geen betekenis. De God van de liefde over wie Jezus gepreekt had, moest toch anders zijn. Waar diende dit voor? Ze had gehoord dat Jezus Pasen had gevierd; dat hij was neergeknield om de leerlingen de voeten te wassen. Daar hadden de jongens niets van willen weten. Maria moest ermee lachen. Het was alweer een tijdje geleden dat zij Jezus de voeten had gewassen. Met balsem. Toen hadden de leerlingen ook al geprotesteerd. Zou zij Jezus op dit idee hebben gebracht? Ze voelde warmte. Het kon toch niet zo zijn dat hij definitief verloren was in een graf. Ze begreep dat ze hem niet moest zoeken bij de doden maar bij God.

ZIN

Wij blijven vaak steken in een wereldbeeld van oorzaken. Dat maakt het leven klein. Dat ontneemt er de waarde aan. Pasen nodigt ons uit om de wereld te zien in zijn oorspronkelijke volheid als een wereld uit liefde en doordrenkt van God.

VLEES EN EEN VELLETJE

Marieke vond het wel spannend maar nooit echt leuk als ome Piet kwam. Ome Piet had van die gekke opmerkingen. ‘Zullen we je konijntje slachten? Lekker met Pasen!’ zei hij dan. Marieke rende naar het hok en nam Stipje op haar arm en troostte hem: ‘Trek je maar niks aan van Piet.’ ‘Dacht je dat hij jou kon verstaan?’ zei Piet dan. ‘Een konijn is toch alleen maar wat konijnenvlees met een zacht velletje.’ ‘Niet waar’, riep Marieke dan en Piet lachte. Ineens werd Marieke woedend: ‘Jij bent alleen maar een skelet met wat mensenvlees en een hàrd velletjes... en gemene woorden.’ Die zat. Marieke had gelijk. Lieve mensen zijn niet alleen maar botjes en vlees. Lieve mensen zijn ook liefde. De hele wereld is niet alleen zand dat ronddraait en licht geeft. Ze is ook mooi en een avontuur. Laat ome Piet maar grapjes maken. Grapjes komen ook van God en ze blijven bij God, ook als Piet dood is.