32e zondag door het jaar (2008)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 201 niet laden
Als u het nog niet wist, dan weet u het nu na deze evangelietekst: Je hebt verstandige mensen en je hebt domme mensen. Een waarheid als een koe, zult u denken. Het lijkt zo eenvoudig, maar in de werkelijkheid van het leven is het dat niet. Want je hebt verstandige mensen die ook wel eens domme dingen doen, en je hebt domme mensen die best eens verstandig zijn. Bovendien: wat voor de een verstandig is, is voor een ander dom, en andersom is dat natuurlijk ook het geval.
In een aantal zaken is de grens tussen verstandig en dom heel scherp afgetekend, in veel andere zaken is dat lang zo duidelijk niet. En praktisch iedereen doet wel eens iets waarvan hij achteraf zegt: wat ben ik dom geweest, zoiets als lampen zonder olie, of in meer moderne begrippen: een auto met een lege benzine tank. Achteraf kan iedereen goed praten, achteraf weten we het precies. Maar heel vaak moeten we dan ook zeggen: ik had het kunnen weten: of: ik had eraan moeten denken. Als ik maar even nagedacht had, dan was me dat niet overkomen. Verstandig handelen heeft altijd te maken met verder kijken dan je neus lang is. Het vraagt dat je vooruit kijkt, naar de mogelijke gevolgen van je doen en laten;. Het is nu overdenken wat je nu kunt doen (of misschien juist niet moet doen) om daar later voordeel van te hebben.
We vinden het een heel gewone zaak dat we voor allerlei zaken verzekeringen afsluiten: brandverzekering, W.A. verzekering, ziekteverzekering, uitvaartverzekering en zoveel anderen. Dat doen is alleen maar heel verstandig. Waarom? Omdat je nu eenmaal voorzorgsmaatregelen moet nemen voor de toekomst, een toekomst die onbekend is en van alles brengen kan. Dat niet doen, is gewoon dom. Je niet verzekeren is vragen om ongelukken.
Als het gaat om het opvoeden van kinderen, dan hoor je regelmatig dat ouders hun kleine kinderen niet in alles hun zin moeten geven, want verwende kinderen kunnen later niet goed met anderen omgaan. En het is goed dat kinderen eraan gewend raken mee te helpen in huis met kleine huishoudelijke taken. Waarom. Omdat dat alleen maar heel verstandig is met het oog op hun toekomst. Jong geleerd is oud gedaan, wordt er dan gezegd.
Kinderen opvoeden tot verstandige mensen lijkt vaak al moeilijk genoeg, maar jezelf opvoeden tot een verstandige mens is nog moeilijker. Het lijkt er wel op alsof er in onze tijd steeds minder vooruitgekeken wordt. Net als sparen is het een beetje uit de mode.
Vroeger gingen veel mensen regelmatig op retraite, om zich te bezinnen op de diepere levenswaarden, om de kracht op te doen die waarden in het gewone leven gestalte te geven. Op retraite gaan kent niemand meer, dat is op zich niet erg want je hebt tegenwoordig allerlei andere vormen van bezinning, allerlei mogelijkheden om na te denken over levenswaarden. Om verstandig om te gaan met het leven is het van het hoogste belang dat je regelmatig stil staat bij de dingen die werkelijk belangrijk zijn. Maar ik vraag me af of we dat met zijn allen wel genoeg doen.
Ik denk wel eens dat de grootste kwaal van onze tijd is dat velen zo oppervlakkig door het leven gaan, dat velen zo achteloos om springen met grote levenswaarden, dat velen zich zo gemakkelijk laten beïnvloeden door allerlei vormen van mode en reclame, die op ze afkomen en die het leven steeds maar gemakkelijker moeten maken, tenminste dat pretenderen ze uitgebreid. Maar is dat allemaal wel zo verstandig?
In meerdere evangelieverhalen worden we uitgenodigd voor een feest. Ik denk dat Jezus daarmee heeft willen zeggen: het leven kan een feest zijn als iedereen zijn bijdrage eraan levert maar vaak gaat het feest niet door omdat men aan de kant blijft staan, omdat men dom is en geen olie bij zich heeft om licht voor elkaar te zijn.
Natuurlijk kan het leven niet elke dag een feest zijn, natuurlijk zijn er vaak donkere dagen, met verdriet, met tegenvallers. Juist dan is het zo belangrijk dat er mensen zijn met olie in hun lampen, mensen die anderen kunnen bijlichten in hun moeilijke uren. De lampen hebben we allemaal wel, maar als ze niet daadwerkelijk licht geven, heb je er niets aan. Dan gaat het feest niet door, dan is er geen licht in donkere dagen.