Schuldgevoelens geven

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 233 niet laden
Kunnen wij iets leren van een man van vijfentwintig eeuwen geleden? Mag de naam van die man Ezechiël zijn? Daarmee stel¬len wij in één klap twee vragen die ons niet liggen. Wij hebben last om gezag te geven aan het verleden en wij hebben last om ons te laten gezeggen door een profetische figuur. Met deze tweevoudige allergie zeggen wij veel over onszelf.

Wij zeggen daarmee dat onze tijd zo uniek is en zo gevuld met onze wetenschap, dat wij daaraan genoeg hebben. Wij rijden het liefst zonder achteruitkijkspiegels. In het verkeer is dat een ramp. Voor het beleven van onze eigen tijd is het ook nefast te willen bestaan zonder geheugen. Alleen maar modern zijn is zo schraal. Mensen vóór ons hebben enkele bladzijden geschreven in het levensboek der mensheid. Als alles vandaag moet worden uitgevonden en vertaald en meteen geactualiseerd, dan overvra¬gen wij ons intellectuele vermogen. Dat is wellicht de reden van onze vermoeidheid?

Bovendien hebben wij aan een profeet een kwalijke reputatie gegeven. Hij is een allesweter, een lastig mens die altijd met een vermanende vinger in onze richting wijst. Wij zijn dit soort openbare aanklagers meer dan zat. Het zou ons wel eens kunnen berouwen.

Trouwens, wij doen niets anders dan gehoorzamen aan precies publieke aanklagers. Zij zeggen ons voortdurend en met veel gewetensdrang wat wij gezien moeten hebben en welke jas wij moeten dragen. Als wij niet meedoen zijn we niet in'. En dat is zo ongeveer het ergste wat ons kan overkomen. De journalisten zullen intussen niet nalaten ons geweten te kneden. Zij zijn de volkspredikanten van vandaag.

Wij zijn dus heel selectief bezig. Wij leggen ons geweten zwijgplicht op en de profeet spreekverbod, Op die wijze laten wij ons door niemand meer complexen aanpraten. Daarin hebben wij overschot van gelijk. We werden met te veel schuldgevoelens beschadigd. Maar wordt het niet stilaan de tijd om deze sporen uit te wissen? Wordt het niet stilaan de tijd om goede schuldge¬voelens aan te leren?

Ezechiël zegt ons daar vandaag iets over. Hij doet het natuurlijk in zijn stijl. Hij leert ons dat de poortwachter de mensen in de stad moet waarschuwen wanneer de vijand met zijn leger in aantocht is. Zo niet gaat hij in de fout. Wat is er nu fout aan deze redenering? Rijkswachters en magistraten moeten bij ons toch ook een stap opzij zetten indien zij het gevaar zagen aankomen en deden alsof hun neus bloedde. Zijn wij niet even moralise¬rend bezig als Ezechiël? En kan dat ook anders?

Een profeet doet eigenlijk twee dingen: hij klaagt iets aan en hij belooft iets. Het stuk van vandaag eindigt met dit woord: "dan hebt gij uw leven gered". Gezonde schuldgevoelens geven moet samengaan met een belofte van levensvervulling. Is dat pedago¬gisch zo onverantwoord? Wie niet zegt dat er een vijand bestaat voor ons geluk, kan niet beweren dat hij mensen gelukkig wil maken. Integendeel, hij maakt zich schuldig aan het ongeluk van de anderen. Of mag een mens nooit meer spreken omwille van een misverstane heilige tolerantie? Is onze vrijheid zo broos dat ze breekt op een vermanende vinger?

Een vriend die me leert hoe ik gelukkig kan zijn, is een goede vriend.