Constipatie-voetbal: Het zit er in. Ze kunnen het. Maar het komt er niet uit. Het lukt niet... Zó mogen we, dierbare gasten en parochianen van deze Vredeskerk; zo mogen we Nederland-Costa Rica, kwartfinalewedstrijd om het wereldkampioenschap gisteravond in Salvador de Bahia, Brazilië, wel samenvatten: Het was constipatie-voetbal. Nederland had overwicht gedurende de hele wedstrijd maar scoorde niet. De verlossing kwam pas in de tweede verlenging bij het nemen van de strafschoppen. Gelukkig maar, want Nederland had het "echt verdiend", zoals dat heet. "We wonnen" - uiteindelijk.
Zoals het voetbal, zo kan het leven zijn. Ook daarin kunnen mensen, kunnen wij, last hebben van constipatie: dat "het" maar niet wil, of dat bepaalde dingen in ons leven maar niet willen lukken: Je kunt jezelf maar niet bevrijden van een verslaving, het lukt niet op het werk of je zit vast in een verhouding met iemand: In die verhouding is sprake van stagnatie, die verhouding is niet bevredigend, of niet bevredigend meer, je zou willen dat er weer beweging in kwam, je doet daar ook je best voor, maar het wil maar niet lukken. Ja, met dat soort dingen kun je te maken hebben in je leven. En dan is er dus sprake van constipatie - net als in de voetbalwedstrijd gisteravond.
Constipatie kan behoorlijk belastend zijn. Jezus, in het evangelie van deze zondag, heeft het over mensen die "afgemat en belast" zijn. Ja, dat werden de oranjespelers wel gisteravond tijdens de wedstrijd - net als die van Costa Rica trouwens. In toenemende mate werden zij allen "afgemat en belast". Wijzelf kunnen het zijn - afgemat en belast. En hoe en door wie komt de ontlasting, de bevrijding en de grote opluchting? Gisteravond was dat toen Tim Krul, de reservedoelman van Oranje, een tweede Costaricaanse strafschop stopte. En hoe komt in ons leven als zodanig of als geheel de grote ontlasting, bevrijding, opluchting? Jezus zegt, wij hebben het gehoord: "Komt allen naar Mij toe die afgemat en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem mijn juk op en kom bij Mij in de leer, omdat Ik zachtmoedig ben en eenvoudig van hart, en u zult rust vinden voor uw ziel. Want mijn juk is zacht en mijn last is licht."
Als een pretentieloze en relaxte figuur werd de verwachte messias getekend in de eerste lezing van vandaag, uit het boek van de profeet Zacharias: "Uw koning... is rechtvaardig...; hij is nederig, hij rijdt op een ezel, op een veulen, het jong van een ezelin." Hij is een vredebrenger. Hij zegt: "Ik vaag de strijdwagens weg..., de strijdboog wordt gebroken." En: "Dan kondigt hij vrede aan onder de volkeren." Vrede onder de volkeren, daar snakken wij naar. Vrede voor al die have-nots die zich in wanhoop vanuit Afrika op niet zeewaardige en overvolle vaartuigen de Middellandse Zee op wagen en soms een gruwelijke verstikkings- of verdrinkingsdood tegemoet gaan of een uiterst onzeker bestaan in Europa waar men op z'n zachtst gezegd niet blij is met hun komst. Vrede. Hoe, waar vinden die mensen vrede? Hoe komt er vrede, wie brengt er vrede in de landen die zij ontvlucht zijn: Eritrea, Soedan, Nigeria en noem maar op. Hoe komt er vrede, wie brengt er vrede in Israël-Palestina en in Syrië, in Irak, in Afghanistan, in de Oekraïne? Mensen, volken ook, van verschillende ethniciteit, die verschillende talen spreken, die op verschillende manieren in God geloven en die ten opzichte van elkaar verschillen in macht en rijkdom; mensen en volken hebben het moeilijk met elkaar, ze liggen met elkaar in de clinch, ze worstelen met elkaars bestaan en met wat ze elkaar wel of niet gunnen. In vrede met elkaar leven blijkt in vele gebieden op aarde erg lastig. Wij houden ons hart ook vast, met al die Syrië-gangers en zo; wij houden ons hart ook vast voor onze eigen samenleving: als hier maar niet op een gegeven moment óók de vlam in de pan slaat...
De messias zou dus vrede moeten aankondigen en moeten brengen. Jezus belooft rust. Maar religieuze verschillen, en wat dat betreft zijn de mensen die in Jezus geloven ook een factor; religieuze verschillen zijn een bron van onrust, ellende, strijd. Dus hoe zit dat dan? En hoe moet dat dan? Kan Jezus mensen wereldwijd vrede brengen en geven, ook de volgelingen van Mozes, Mohammed en Boeddha? Ja dan moet iedereen zich zeker tot Jezus bekeren...? Maar dat vinden zéker de moslims, en heus niet alleen zij, óók... dat het goed zou zijn als iedereen hun geloof zou aanhangen. Zouden we wereldwijd niet veel beter af zijn zonder al die godsdiensten? Kunnen we God niet maar beter tussen haakjes zetten?
Hoe zou Jezus in en voor onze huidige wereld vrede en rust kunnen betekenen, die kunnen geven? Ik denk: daar heeft Jezus wereldwijd de mensen voor nodig die menen en zeggen en trachten in Hem te geloven. Daar heeft Jezus dus ook u en mij voor nodig. Als wíj de rust en vrede die Jezus geven kan ons eigen maken en beleven, dan stralen wij dat ook uit en géven wij die vrede en rust ook aan onze omgeving, óók aan de andersgelovigen en de niet-gelovigen. Dan dragen wij in elk geval bíj aan die wereldwijd zo gewenste en broodnodige rust en vrede.
Dus: heb je Jezus of heb je Hem niet? Ervaar je de rust en vrede in je of ervaar je die niet? De apostel Paulus, in de tweede lezing vandaag uit de brief aan de Romeinen; Paulus schrijft: "(...) u leidt geen zondig leven meer, maar u leeft in de Geest, omdat de Geest van Christus in u woont." En daarom: "zijn wij niet langer verplicht om een zondig leven te leiden." Wat is een zondig leven? Ik denk: dat kan van alles betekenen, vult u maar in zou ik zeggen. In het licht van het evangelie mogen we misschien zeggen: Wie zich afgemat en belast voelt, wie geen vrede en rust ervaart, die heeft last van wat zonde is, die wordt daardoor beheerst, die zit er in vast, in eigen zonde of in die van anderen. Wie leeft door, met en in Jezus, in Zijn Geest, die mag en die kan als het goed is al die onrust, onvrede en zonde dus eenvoudig loslaten, die heeft dat alles en ook geen andere kicks meer nodig om inhoud te geven aan zijn of haar bestaan, die laat zich er niet meer door bepalen. Geen constipatie meer! Amen.